شبکه اینترانت چیست؟ – آموزش شبکه کامپیوتری – بخش چهارم
شبکه ای که به صورت خصوصی برای یک سازمان به کار گرفته میشود، شاید به عنوان یک «شبکه اینترانت (Intranet) » شناخته میشود. اصلی ترین هدف در اینجا چنین شبکه ای، پشتیبانی از ارتباطات، دسترسی به اطلاعات و کارهای گروهی امن و خصوصی برای اعضای یک سازمان است. کارکنان میتوانند با استفاده از ساختارهای داخلی و اجتماعی در اینترانت اقدام به ساخت پروفایل، ثبت فرمها، لایک کردن، کامنت گذاشتن و به اشتراک گذاری نظرات خودشان کنند، و تمام اقداماتی که در شبکهها اینترنت رایج است را انجام دهند.
شبکه اینترانت چیست؟
شبکه اینترنت یک نمونه از شبکههای خصوصی است. به عنوان مثال، اینترانت توسط سازمانهای مختلف استفاده میشود و در این شبکهها تنها اعضا یا کارکنان آنها به این شبکهها دسترسی دارند. این شبکه سیستمی است که در آن چندین کامپیوتر یک سازمان (یا کامپیوترهایی که قصد اتصال آنها را دارند) از طریق اینترانت به هم متصل میشوند. از آنجا که این شبکه به صورت خصوصی است، هیچ کس از دنیای خارج نمی تواند به این شبکه دسترسی پیدا کند. بسیاری از سازمانها و شرکتها، شبکههای اینترانت خود را دارند و فقط اعضا و کارکنانشان به این شبکه دسترسی دارند. همچنین برای محافظت از دادهها و ارائه لایههای امنیتی، از این شبکهها استفاده میشود، زیرا این شبکه خصوصی است و دادههای درون آن به بیرون از شبکه نشت پیدا نمی کند.
نحوه کار اینترانت
اینترانت، شبکه ای است محدود به یک شرکت، مدرسه یا سازمان و مانند اینترنت کار میکند. بیایید با کمک نموداری که در زیر نشان داده شده است، بیشتر و بهتر در مورد نحوه کار اینترانت اطلاعات کسب کنیم.

همانطور که در این نمودار میبینید، یک شرکت و یا سازمان، شبکه خصوصی یا اینترانت نت خود را برای کارش ایجاد میکند (شبکه اینترانت به صورت دایره نشان داده شده است). شرکت یا سازمان در اینجا دارای تعداد زیادی از کارمندان است (در این دیاگرام ، ما تنها سه مورد را در نظر گرفتیم). همچنین در اینجا، آنها سرورهای ویژه ای برای خودشان دارند که در آن فایلها و یا دادهها را ذخیره میکنند و برای محافظ همچنین در اینجا، آنها سرورهای ویژه ای برای خودشان دارند که در آن فایلها و یا دادهها را ذخیره میکنند و برای محافظ از آنها از یک فایروال بهره میبرند. این فایروال از سرور اینترانت و دادههای آن در برابر نشت اطلاعات، ورود کاربران غیرمجاز و سایر تهدیدات محافظت میکند. بنابراین، کاربری که به اینترانت دسترسی دارد، فقط میتواند به این شبکه دسترسی داشته باشد. به همین خاطر، هیچ کس از دنیای خارج از شبکه نمی تواند به این شبکه دسترسی پیدا کند. همچنین یک کاربر اینترانت میتواند به اینترنت دسترسی داشته باشد، اما فردی که در داخل شبکه اینترانت است نمی تواند به خارج از آن دسترسی داشته باشد.
چرا اینترانت مهم است؟
اینترانت مفهوم یک پلتفرم متمرکز برای ارتباطات داخلی، همکاری، اشتراک دانش و فعالیت سازمانی یکپارچه را ارائه میکند و در نتیجهبهرهوری به شکل قابل توجهی افزایش پیدا میکند و عملیاتهای سازمانی ساده تر شده و فرهنگ نوآوری و کارآیی تقویت میگردد. در اینجا دلایلی دیگری نیز وجود دارد که اهمیت استفاده از اینترانت را افزایش میدهد:
- بهبود ارتباطات داخلی سازمان
- کارمندان میتوانند در مکانها و مناطق زمانی و جغرافیایی مختلف به هم دیگری متصل شوند.
- تشویق و پاداش در اینجا تقویت میشود.
- ورود کارمندان و کارکردن آنها با هم ساده تر میشود.
- شفافیت سازمانی ایجاد میشود.
- اشتراک دانش تشویق و تقویت میشود.
ویژگیهای اینترانت
- مدیریت اسناد: امکان ذخیره سازی، سازماندهی و اشتراک گذاری اسناد
- ابزارهای همکاری: امکان همکاری در پروژهها و وظایف
- انتشار اخبار و اطلاعیهها: امکان اشتراک گذاری اخبار و طلاعیهها با کارمندان و سایر بخشهای ذینفع
- دایرکتوری کارمندان: امکان یافتن اطلاعات تماس و سایر اطلاعات مفید برای کارمندان
- آموزش و توسعه: امکان ارائه منابع آموزش و توسعه به کارمندان
- منابع مورد نیاز مدیریت منابع انسانی: امکان دسترسی به اطلاعات مربوط به منابع انسانی، مانند مزایا، و سیاستهای مدیریتی
- خدمات پشتیانی: امکان ارسال تیکتهای پشتیبانی و دریافت کمک از فناوری اطلاعات
مزایای اینترانت
- در اینترانت، هزینه انتقال دادهها با استفاده از اینترانت بسیار پایین است.
- با استفاده از اینترانت، کارمندان میتوانند به راحتی در هر زمان و هر مکان به دادهها دسترسی پیدا کنند.
- یادگیری و استفاده از این شبکه آسان است.
- شبکه اینرانت میتواند به عنوان یک مرکز ارتباطی مورد استفاده قرار گیرد که در آن کارمندان میتوانند هر زمان مکه نیاز داشته باشند داده را ذخیره کنند و فایلها را فقط در ظرف چند ثانیه دانلود کنند.
- کارمندان در این اینترانت با یکدیگر مرتبط هستند.
- اسناد در شبکههای اینترانت بسیار مطمئن تر ذخیره سازی میشود.
معایب اینترانت
- هزینه پیاده سازی اینترانتها معمولا بسیار زیاد است.
- کارکنان شرکت یا سازمان به آموزشهای ویژه ای نیاز دارند تا بدانند چگونه از سیستم استفاده کنند.
- بارگذاری داده در این شبکهها اغلب بسیار زیاد است.
- اگرچه اینترانت امنیت خوبی را فراهم میکند، اما هنوز در برخی مکانها کمبودهای قابل توجهی دارد.
تفاوت میان اینترانت و اکسترانت
«اینترنت چیست و تفاوت آن با اکسترانت چیست؟» این سوال ممکن است وقتی در مورد اینترانت و ارتباطات شبکههای کامپیوتری صحبت میکنیم به ذهن ما وارد شد. در اینجا بهتر است که به صورت کامل این دو را با هم مقایسه کنیم.
| اینترنت | اکسترانت |
| اینترانت شبکه خصوصی است که برای ارتباطات درون سازمانی استفاده میشود. | اکسترانت اینترانتی است که به افراد خارج از سازمان برای دسترسی به اطلاعات و برنامههای کاربردی خاص مجوز میدهد. |
| محدود به اعضای داخلی سازمان است. | دسترسی کنترل شده برای کاربران خارجی را نیز فراهم میکند و به آنها اجازه میدهد که با منابع یا اطلاعات خاصی تعامل داشته باشند. |
| ارتباطات داخلی، همکاری و اشتراک اطلاعات بین کارکنان را تسهیل میکند. | همکاری و تبادل اطلاعات بین سازمان و شرکای خارجی، تامین کنندگان یا مشتریان مورد اعتماد آن را پشتیبانی میکند. |
| معمولا اقدامات امنتیتی و کنترل دسترسی قوی دارد. | برای حفظ یکپارچگی دادهها و محافظت از اطلاعات حساس به اشتراک گذاشته شده با طرفهای خارجی به اقدامات امنیتی قوی نیاز دارد. |
تفاوت میان اینترنت و اینترانت
همانطور که در مورد اینترانت صحبت میکنیم، مقایسه آن با اینترنت بسیار واضح است و برای کار باید به تفاوت هر دو نگاه کنیم.
| اینترنت | اینترانت |
| اینترنت برای همه کامپیوترها در دسترس است و همه به آن دسترسی دارند. | اینترانت محدود است و برای تعداد کمی از کامپیوترها (کاربران و یا اعضای شبکه) در دسترس است. |
| اینترنت دسترسی گسترده تری دارد و دسترسی به جمعیت بیشتری را با بهترین شیوه به وب سایتها میسر میکند. | اینترانت محدود است. |
| اینترنت به اندازه اینترانت امن نیست. | اینترانت از نظر امنیت داده امین و مطمئن است و اینترانت را میتوان طبق نیاز کاربر به صورت خصوصی ایمن سازی کرد. |
شباهتهای بین اینترنت و اینترانت
همانطور که در مورد اینترانت صحبت میکنیم، مقایسه آن با اینترنت بسیار واضح است و برای کار باید به تفاوت هر دو نگاه کنیم.
| اینترنت | اینترانت |
| پروتکلهای TCP/IP و FTP پروتکلهای به کار گرفته شده در اینترنت هستند. | پروتکلهای TCP/IP و FTP در اینترانت استفاده میشود. |
| سایتهای اینترنتی برای همه قابل دسترسی هستند ولی سایتهای میزبانی شده در اینترانت فقط برای اعضا یا کارکنان دارای دسترسی در دسترس هستند. | از طریق مرورگر وب، سایتهای اینترانت به همان روشی که سایتهای اینترنتی در دسترس هستند، قابل دسترسی هستند. |
| پیامها رسانیهایی مانند Gtalk یا Yahoo در اینترنت در دسترس هستند. | به شیوه مشابه، پیام رسانهای فوری خود در اینترانت موجود است. |
کاربردهای اینترانت
نرمافزارها و شبکهافزارهای اینترانت عمدتاً توسط سازمانها به عنوان ابزارهای کاربردی به کار میروند:
- اینترانت به روزرسانیها سازمانی را به اشتراک میگذارد.
- اینترانتها به مخزن مرکزی دادها تبدیل میشوند و در آن اطلاعات مهم، اخبار و دادههای شرکت ذخیره میشوند. میتوانیم فایلها را با استفاده از شبکه اینترانت ذخیره کنیم.
- دسترسی به اطلاعات در این شبکهها آسان است. آنها دایرکتوریهای کارمندان و نمودارهای سازمانی را به راحتی در دسترس قرار میدهند و ارتباطات داخلی شرکت را بهبود میبخشند. اینترانت کارکنان سازمان را به هم متصل میکند.
- دسترسی به اطلاعات آسان است. با استفاده از اینترانت با تیمها در سراسر کشور امکان همکاری وجود دارد.
- افزایش بهرهوری با استفاده از اینترانت میسر است.
- صدای کارمندان از این طریق قابل شنیدن است.
نمونههای از اینترانتها
در اینجا چند نمونه پر طرفدار از نرمافزارهای اینترانت را ارائه میکنیم که در سرتاسر جهان از آن استفاده شده است:
- مایکروسافت شیرپوینت (Microsoft SharePoint)
- گوگل ورک اسپیس (Google WorkSpace)
- زوهو کانکت (Zoho Connect)
- کانفلوئنس (Confiluence)
- جوملا (Joomla)
- دروپال (Drupal)
پرسشهای پرتکرار در زمینه اینترانت
آیا اینترانت میتواند بدون اینترنت کار کند؟
فناوری اصلی که اتصال اینترانت را ممکن میکند، اینترنت است. شبکههای داخلی و اینترانت معمولا برای محافظت از امنیت از شبکه اینترنت جدا میشوند. رایانههای کاربران برای دسترسی به اینترانت باید به شبکه محلی (LAN) شرکت متصل شوند. اینت رایانهها باید با نرمافزار مرورگر وب، مانند سافاری (Safari)، فایرفاکس (Firefox) یا اینترنت اکسپلورر (Internet Explorer) پر شوند. برای امنیت به عنوان دروازه بان فایروالها تنظیم میشوند.
هدف اینترانت چیست؟
یک سازمان ممکن است به دلایل مختلفی از اینترانت استفاده کند. یک اینترانت به شکل کلی برایبهرهوری استفاده میشود. اصلی هدف آن تقویت ارتباطات داخلی، فعال کردن همکاری و ارتباط کارکنان است. یک اینترانت بسته به ساختار سازمانی آنها میتواند به سازمانها در غلبه بر موانع اجتماعی و سایر مسائل کمک کند.
سایت اینترانت چیست؟
یک اینترانت میتواند مانند یک وب سایت در نظر گرفته شود که اعضای یک شرکت میتوانند به آن دسترسی داشته باشند اما از طریق اینترنت و به شکل عمومی در دسترس نیست. در این جا فضایی را تصور کنید که در آن کارکنان میتوانند به صورت الکترونیکی با هم ملاقات کنند، ارتباط داشته باشد و با همدیگری تعامل و همکاریهای مشترکی داشته باشند. همه ساختارهایی که در شبکههای اجتماعی شناخته شده وجود دارند در اینجا نیز وجود دارند و کاربرد دارند.
چه کسی میتواند به شبکه اینترانت دسترسی داشته باشد؟
اعضایی که به یک شبکه اینترانت دسترسی دارند. زیرا اینترانت توسط سازمانها مختلف استفاده میشود و فقط اعضای یا کارمندان آن سازمان میتوانند به این شبکه دسترسی داشته باشند
چرا اینترانت از نظر امنیت داده امن تر و مطمئن تر است؟
اینترانت از نظر امنیت داده ایمن ومطمئن است، زیرا اینترانت را میتوان طبق نیاز کاربر به صورت خصوصی ایمن کرد، در حالی که اینترنت به اندازه اینترانت امن نیست.
یک شرکت چه وظایفی را میتواند با اینترانت انجام دهد؟
یک شرکت میتواند از اینترانت برای وظایف گسترده ای استفاده کند. در زیر چند نمونه از وظایفی که میتوان با استفاده از اینترانت انجام داده آورده شده است. ویژگیهای عمده عملکرد ممکن است بر اساس پلتفرمهای اینترانت و نیاز شرکتها متفاوت باشند.
• ارتباطات داخلی
• مدیریت اسناد
• اشتراک دانش
• سلف سرویس کارکنان
• آموزش و توسعه
• مدیریت وظایف و پروژهها
• سیاستها و رویهها شرکت