فضای ابری چیست؟ تعریف فضای ابری
فضای ابری (Cloud) از سرورهای دیتاسنترها در سرتاسر جهان ساخته شده است. با رفتن به سراغ فضاهای ابری در هزینههای شرکتها صرفه جوئی میشود و راحتی کاربران در آن اضافه میشود.
پردازش ابری (Cloud Computing) چیست؟
فضای ابری یا Cloud، اشاره به سرورها، نرمافزارها و دیتابیسهایی دارد که در کل اینترنت در دسترس هستند. سرورهای ابری در دیتاسنترهای سرتاسر جهان قرار گرفتهاند. به وسیله پردازش ابری، کاربران و شرکتها مجبور نیستند که محدود به سرورهای فیزیکی یا نرمافزاری شخصی خودشان در محل شرکت و سازمان خودشان باشند.
فضای ابری کاربران را قادر میکند که بتوانند به فایل و اپلیکیشنها خودشان در هر دیوایس دسترسی داشته باشند زیرا پردازش و ذخیرهسازی دادهها به جای آن که بر روی دیوایسهای کاربران صورت بگیرد بر روی سرورهای فضای ابری صورت میگیرد. این موضوع نشان میدهد که چرا زمانی که یک کاربر از طریق یک گوشی موبایل دید در حساب اینستاگرام خودش که بر روی گوشی قدیمی داشته است وارد میشود، هنوز هم میتواند به اطلاعات سابقش دسترسی داشته باشد و تمام عکسها، مطالب و ویدئوهای خودش را مشاهده کند. این دقیقا همان کاری است که سرویسهای ابری دیگر نظیر سرویسهای ایمیل در سرویس Gmaile یا Microsoft Offic 365 یا فضاهای ذخیرهسازی نظیر Dropbox یا Google Drive برای شما انجام میدهند.
برای کسب و کارها، سوئیچ کردن بر روی فضای ابری میتواند سبب حذف هزینههای اضافه فناوری اطلاعات آنان گردد و آنها دیگر لازم نیست که نگران هزینههای اضافه یا کارهای بیشتر برای نگهداشتن دیتاسنتر خودشان باشند، در عوض آنها میتوانند تمام خدمات مورد نیاز را از یک تامین کننده فضای ابری دریافت کنند. این کار به خصوص برای کسب و کارهای کوچک بسیار با اهمیت است، زیرا اغلب این کسب و کارها این توانائی را ندارد که بتوانند زیرساخت مناسب را برای خودشان ایجاد کنند و با این کار آنها میتوانند تمام موارد مورد نیاز خودشان را با قیمت مقرون به صرفه دریافت کنند. فضای ابری میتواند توسعه و فعالیتهای بین المللی شرکتها نیز راحت تر کند، زیرا با امکانات فضای ابری مشتریان و کارمندان میتوانند در هر نقطهای که باشند به فایلهای یکسانی دسترسی داشته باشند.
سیستم پردازش ابری (Cloud Computing) چطور کار میکند؟
پردازش ابری به خاطر فناوری مجازیسازی (Virtualization) امکان پذیر است. مجازیسازی به کاربران اجازه میدهد که بتوانند رایانه را به شکل کاملاً مجازی شبیهسازی کندن، این رایانههای مجازی رفتاری کاملاً مشابه به رفتار رایانههای فیزیکی که از سختافزار استفاده میکنند دارند. واژه فنی برای این دسته از رایانهها «ماشین مجازی – Virtual Machine» است. در زمانی که همه چیز به درستی پیادهسازی شده باشد، ماشینهای مجازی بر روی یک ماشین میزبان سوار و فعال میشوند، سپس هر کدام از ماشینهای مجازی به مانند ماشینهای فیزیک عمل کرده و از ماشینهای دیگر مجزا و مستقل عمل میکنند.
ماشینهای مجازی به شکل کارآمدی از سختافزارها فیزیکی موجود بهره میگیرند. با فعالسازی ماشینهای مجازی در یک زمان، یک سرور فیزیکی میتواند، سرورهای مجازی را نیز در اختیار داشته باشد و یک دیتاسنتر تبدیل به ه است میزبانی بزگتری برای دیتاسنترهایی میشود که قادر است به سازمانهای زیادی سرویس دهی انجام دهد. به همین خاطر، ارائه کنندگان خدمات ابری میتوانند از سرورهای خودشان برای تعداد بیشتری از مشتریان در یک زمان استفاده کنند و همچنین این کار سبب کاهش شدید هزنیههای آنها میگردد.
در این حالت اگر یکی از سرورهای مجازی به هر علت از کار بیفتد، سرورهای تحت فضای ابری میتوانند فعال باشند و به صورت دائمی به خدمت دهی خودشان ادامه دهند. ارائه کنندگان سرویسهای ابری به صورت معمول از اطلاعات و ماشینهای مجازی خودشان بر روی چند سرور و در چند ناحیه پشتیبانگیری انجام میدهند.
کاربران میتوانند حتی با استفاده از مرورگر خودشان یا از طریق یک اپلیکیشن به فضای ابری مورد نظرشان بر روی اینترنت متصل شوند، این کار بدون در نظر گرفتن دیوایس کاربر و از طریق تعداد زیادی از شبکههای به هم متصل انجام میگیرد.
سرویسهای فضای ابری (Cloud Services) چه مواردی هستند؟
منابعی که بر روی یک فضای ابری موجود است به عنوان «خدمات (Services)» شناخته میشود و آنها به صورت فعالانهای به وسیله ارائه کننده سرویسهای و فضاهای ابری مدیریت و پشتیبانی میگردند. سرویسهای ابری شامل نرمافزارهای زیرساخت، ابزارهای تولید، ذخیرهسازی داده و انواع دیگر از محصولات میشوند. این سرویسها در بخشبندیهای گوناگونی یا مدل سرویسها (Service models)گوناگون قرار میگیرند.
اصلی ترین مدل سرویسهای پردازش ابری کدام موارد هستند؟
نرمافزار در قالب سرویس (Software – as – a – Service یا SaaS): در این مدل به جای آنکه هر کدام از کاربران به شکل مستقل نرمافزار مورد نظرش را بر روی دیوایس خودش نصب کنند، سرویس دهنده SaaS اقدام به نصب اپلیکیشن مورد نظر بر روی یکهاست یا سرور میزبانی میکند و کاربران میتوانند از طریق اینترنت یا شبکه به آن نرمافزار دسترسی داشته باشند.
مدل SaaS به ماننده اجاره یک خانه است، در اینجا صاحبخانه مالک ملک است و مستاجر بر اساس میزان استفاده از ملک بهایی را تحت نام اجاره پرداخت میکند. نمونههائی از نرمافزارهای SaaS در اینترنت شامل سرویس SalesForce، MailChimp و Slack میشوند.
پلتفرم در قالب سرویس (Platform- as – a – Service یا PaaS): در این مدل شرکتها برای میزبانی اپلیکیشنها وجهی را پرداخت نمیکنند، در عوض آنها برای آنچه که برای ساخت یک نرمافزار و اپلیکیشن نیاز دارند پرداخت خواهند داشت. ارائه کننده مدل PaaS هر آنچیزی که برای ساخت اپلیکیشن نیاز است، شامل ابزارهای توسعه، زیرساخت، سیستم عامل و غیره را بر روی شبکه اینترنت ارائه میکند. مدل PaaS به مانند آن میماند که شما به جای اجاره یک خانه، تمام ابزارهای مورد نیاز برای ساخت آن خانه را اجاره کنید و خودتان خانه مورد نظرتان را بسازید. برای مثال سرویس Heroku و Mircosoft Azure نمونهای از مدل PaaS هستند.
زیرساخت در قالب سرویس (Infrastructure – as – a – Service یا IaaS): در این مدل یک شرکت، سرورها و فضاهای ذخیرهسازی مورد نیازش را از یک ارائه کننده فضاهای ابری اجاره میکند. سپس با استفاده از زیرساختهای موجود اقدام به ساخت و راهاندازی اپلیکیشن خودش مینماید. این دقیقاً به مانند زمانی است که شما یک زمین را اجاره میکنید و سپس هر آنچه که نیاز دارید را بر روی آن ایجاد کنید، اما شما باید تمام تجهیزات و مصالح مورد نیاز برای ساخت و ساز را خودتان تهیه کنید. برخی از نمونههای مدل IaaS شامل DigitalOcean، Google Compute Engine و OpenStack میشود.
به شکل رسمی، SaaS، PaaS و IaaS سه مدل اصلی در پردازشهای ابری هستند و همه سرویسهای خدمات ابری در یکی از این مدلها قرار خواهند گرفت. هرچند در سالهای اخیر یک مدل چهارم نیز در اینجا ظهور کرده است.
عملکرد در قالب سرویس (Function- as – a – Service یا FaaS): مدل FaaS به عنوان پردازش بدون سرور (Serverless computing)، شناخته میشود و اپلیکیشنهای موجود در فضای ابری را در قطعات کوچکتری شکسته و هر کدام از این اجزا تنها در زمانی که به آنها احتیاج است فعال شده و وارد سیستم میشوند. برای مثال فرض کنید که خانهای را اجاره کرده اید و تنها در زمانی که از اتاق غذاخوری استفاده کنید، بهای اجاری آن را پرداخت میکنید و این پرداخت برای سایر اتاقها و سایر سرویسهای موجود مانند تماشای تلویزیون، یا استفاده از حمام نیز برقرار باشد، در این صورت چنانچه شما از خدمات خاصی استفاده نکنید، نیازی هم نخواهید داشت که بهائی بابت آن پرداخت کنید.
مدل FaaS یا اپلیکیشنهای بدون سرور هنوز بر روی سرور اجرا میشوند زیرا این مدل نیز به عنوان یکی از مدلهای پردازش ابری شناخته میشود. ما به این خاطر به این خاطر آنکه آنها بر روی سرورهای اختصاصی اجرا نمیشوند، به آنها «بدون سرور – Serverless» میگوئیم، زیرا در اینجا شرکتهای توسعه و ساخت اپلیکیشنها نیازی به اجرای سرور برای این مورد ندارند.
افزون بر این مطلب، عملکردهای بدون سرور بر اساس تعداد افرادی که از آنها استفاده میکنند مقیاس پذیر و اختصاصی هستند، در اینجا تصور کنید که مستاجر در مثال پیشین ما بتواند اتاق پذیرائی را بر اساس تعداد مهمانان مدعو خودش توسعه داده و بزرگ کند. شما میتوانید درباره مدل FaaS مطالب بیشتری را رد مقالات آیانده ما بیاموزید.
زیرساخت ابری (Cloud Infrastructure) چیست؟
زیرساخت ابری اشاره به منابع مورد نیاز برای ساخت و میزبانی فضای ابری دارد. سرویسهای IaaS و PaaS در اغلب سازمانها به عنوان زیرساخت ابری شناخته میشوند، اگرچه SaaS میتواند بخشی از سرویسهای زیرساختی فضای ابری درنظر گرفته شود و FaaS نیز به ما امکان ساختاربندی زیرساختها در قالب کد را میدهد.
تفاوت میان انواع شیوههای استقرار فضای ابری در چیست؟
در مقال مدلهایی که در بالا توضیح داده شد، که توضیح دهنده نحوه میزبانی خدمات در فضاهای ابری هستند، در اینجا انواع گوناگونی از استقرارهای فضاها ابری وجود دارد که بر مبنای ارائه کننده خدمات ابری یا شخصی که آن را مدیریت میکند، تعریف میشوند.
انواع شیوههای استقرار فضای ابری به شرح زیر هستند:
1. فضای ابری خصوصی (Private Cloud): یک فضای ابری خصوصی (Private Cloud) میتواند یک سرور، دیتاسنتر یا شبکه توزیعه شدهای باشد که به صورت اختصاصی توسط یک سازمان تملک و مدیریت میشود.
2. فضای ابری عمومی (Public Clound): یک فضای ابری عمومی سرویسی است که به وسیله یک ارائه کننده خدمات ابری خارجی اجرا میشود و ممکن است که شامل سرورهای در یک یا چند دیتا سنتر باشد. بر خلاف فضای ابری خصوصی، فضای ابری عمومی در بین یک یا چند سازمان به اشتراک گذاشته میشود. ماشینهای مجازی استفاده شده و سرورهای اختصاصی نیز ممکن است توسط شرکتهای گوناگونی مورد استفاده قرار گیرند، زیرا این فضا «چند مستاجره – Multitenancy» است و هر کدام از این مستاجرها نیز میتوانند فضای مورد نیاز خودشان را در یک سرور مشترک داشته باشند.
3. فضای ابری ترکیبی (Hybrid Cloud): یک فضای ابری ترکیبی به صورت همزمان بر روی فضاهای ابری عمومی و اختصاصی و حتی سرورهای قدیمی محلی استقرار پیدا میکند. یک سازمان ممکن است از فضای ابری اختصاصی خودش برای برخی از سرویسهایش بهره بگیرد و برای بقیه سرویسهایش از فضای ابری عمومی استفاده کند یا آنکه از فضای ابری عمومی برای پشتیبانگیری از اطلاعات خودش بهره ببرد.
4. فضای ابری چندگانه (Multi-cloud): فضای ابری چندگانه یک نوع از استقرار فضای ابری است که در آن چند فضای ابری عمومی بهره میشود. به عبارت دیگر یک سازمان برای استقرار فضای ابری خودش از چند ارائه کننده فضای ابری و سرور خارجی، موارد مورد نظرش را اجاره میکند، این کار دقیقاً مشابه زمانی است که از چند پلاک زمین کنار هم که در اختیار چند صاحب ملک است برای ساخت یک بنا استفاده کنیم. استقرار فضاهای ابری چندگانه میتواند به صورت ترکیبی (Hybrid) یا به شکل معکوس آن باشد.
هاست باز چطور به کسب و کار کمک میکند که بتوانند از فضای ابری بهره بگیرند؟
هاست باز انواع گوناگونی از سیستمهای استقرار و مدیریت فضای ابری را پشتیبانی میکند. در این جا شبکههاست باز بین کاربران نهایی و سرویس ابری شما قرار میگیرد. درهاست باز مشتریان میتوانند عملکرد، امنیت، DNS و خدمات دیگر ارائه شده برای تمام شیوههای استقرار فضای ابری را در داشبورد خودشان در اختیار داشته باشند.هاست باز از یک فایروال قوی برای حفاظت از دارائیهای دیجیتالی شما بهره میگیرد تا هر گونه آسیب پذیری احتمالی را بر طرف کند. افزون بر این موارد،هاست باز شرکتها را قادر میکند که بتوانند از مدلهائی نظیر FaaS یا بدون سرور هم در استقرارهای ابری خودشان بهره بگیرند.
شما میتوانید درباره هر کدام از راهکارهای ارائه شدههاست باز برای مدل SaaS و نیز برای یکپارچگی انواع شیوههای پیادهسازی دیگر درهاست باز مطالب کاملی را مطالعه کنید.
فضای ابری چطور از مدلهای کلاینت سرور قدیمی در اینترنت متمایز میشود؟
اینترنت بر اساس سرورها، کلاینتها و زیرساختهایی که به همدیگر متصل میشوند، ساخته شده است. پردازش ابری سبب تمایز این مدل از مدل قدیمی سرورهایی که تنها به درخواستهای کاربران پاسخ داده میشود. رایانش ابری با این مدل متفاوت است زیرا سرورهای ابری فقط به درخواستها پاسخ نمیدهند – آنها برنامهها را اجرا میکنند و دادهها را از طرف مشتری ذخیره میکنند.
چرا این سیستم «ابری – Cloud» نامیده میشود؟
واژه «ابری» یا «Cloud» از یک عبارت فنی سرچشمه گرفته است. در روزهای ابتدائی اینترنت، دیاگرامهای تکنیکی و فنی اغلب سرورها و شبکههای زیرساختی که در فضای اینترنت بودند را به شکل ابر نشان میدادند. با بیشتر شدن تعداد سرورها و زیرساختها در این بخش از اینترنت، افراد شروع به استفاده از واژه ابری برای آنها کردند که یک راهکار ساده تر برای گفتن عبارتهای بلند برای پردازشهای به کار رفته در این فضا بود. امروزه واژه «ابری» و «پردازش ابری» به صورت گسترده برای این سبکه از پردازشها به کار میرود.
کنتاینر (Container) چیست؟ آیا IaaS، PaaS، یا FaaS کنتاینر هستند؟
به مانند ماشینهای مجازی، کنتاینرها فناوری مجازیسازی در فضاهای ابری هستند. آنها بخشی از مدل PaaS یا پلتفرم در قالب خدمت که در زمینه مدلهای ابری به آن اشاره شد هستند. مجازیسازی برای کنتاینرها در یک لایه انتزاعی در ماشینهای مجازی انجامی میشو و به جای سطح هسته اصلی (Kernel) در سطح سیستم عامل انجام میشوند (کرنل یا هسته، اصلی ترین بخش هر سیستم عامل است و با سختافزار محاسباتی در تعامل قرار میگیرد). هر ماشین مجازی دارای هسته یا کرنل سیستم عامل خودش است، اما کنتاینرها بر روی آن ماشین مجازی، هسته را در میان خودشان به اشتراک میگذارند.